Dung môi Aceton là một sản phẩm được dùng rất phổ biến trong cuộc sống của chúng ta hiện nay. Trong bài viết dưới đây sẽ giới thiệu đến các bạn những ứng dụng của dung môi Aceton. Mời các bạn cùng tham khảo nhé!
Dung môi Aceton là gì?
Dung môi Aceton là gì? Acetone còn được biết đến với tên gọi khác là ceton, tên khoa học là Dimethyl Formaldehyde. Nó là một hợp chất hữu cơ có công thức cấu tạo được viết dưới dạng thu gọn là (CH3)2CO. Về tính chất vật lý, Aceton tồn tại ở dạng thể lỏng, rất dễ cháy không màu, bay hơi nhanh và có mùi đặc trưng.
Ngoài ra, Aceton tan được trong nước, được sử dụng như một dung môi hữu cơ có công dụng làm sạch phòng thí nghiệm. Không những thế, nó còn là một chất dùng để điều chế rất nhiều chất hữu cơ khác được ứng dụng trong sản xuất các loại sơn móng tay.
Khi điều chế trong phòng thí nghiệm, aceton được tạo ra từ các ancol, hidrocacbon đơn giản. Trong công nghiệm nó được tạo ra từ chính không khí, nước uống, ruộng đất.
Trong cơ thể con người, dung môi Aceton được tạo ra và đào thải qua quá trình trao đổi chất. Acetone tồn tại ở trong máu và nước tiểu. Thông qua việc tiêu thụ thực phẩm hàng ngày, Aceton được tạo ra ở trong máu và đào thải ra ngoài qua nước tiểu. Trong trường hợp nồng độ Aceton trong cơ thể quá cao và nó không được đào thải ra ngoài có thể gây ra cảm giác chóng mặt, acid máu tăng cao đột ngột.
Cấu trúc hoá học của acetone
Ứng dụng của dung môi Acetone trong cuộc sống
Trong công nghiệp
Đầu tiên, ứng dụng của Aceton trong công nghiệp chính là được dùng làm dung môi trong các trường hợp sau:
- Như chúng ta đã biết, Aceton là một dung môi rất phổ biến được sử dụng trong ngành công nghiệp sản xuất hiện nay như: chất dẻo, nhựa, plastic, sơn dầu… Đặc biệt, đối với sức khỏe con người, nó còn được sử dụng làm dung môi để chế tạo ra các loại thuốc. Một số ngành công nghiệp nặng như cao su tổng hợp, acrylic,… cũng sử dụng Ceton làm dung môi.
- Để tổng hợp các loại sợi và sản xuất nhựa, người ta cũng sử dụng dung môi Aceton. Nó được dùng với mục đích pha loãng nhựa polyester, dùng để điều chế chất tẩy rửa, dụng cụ làm sạch
- Dùng để pha keo epoxy
Là một chất tẩy nhờn nặng, Aceton có thể làm sạch nhiều kim loại trước khi sơn. Bên cạnh đó nó còn có khả năng loại bỏ nhựa thông sau khi thực hành xong một mối hàn
- Trong công nghiệp dược phẩm, Aceton là dung môi cũng là thành phần tá dược trong rất nhiều loại thuốc, sản xuất rượu vang
- Do tính chất vật lý dễ chảy nên khi sử dụng làm dung môi vận chuyển và lưu trữ axetilen cần thật cẩn thận. Axetilen chịu được áp suất lớn dưới dạng hợp chất tính khiết có độ nguy hiểm rất cao. Vì vậy, để bảo quản axetilen người ta thường đựng cùng thùng chứa với Aceton. Một lít Aceton có thể hòa tan tối thiểu 250 lít Axetilen
Thứ hai, ngoài vai trò chính là một dung môi, Aceton cũng có thể là một hóa chất trung gian:
- Dùng để điều chế metyl metacrylat
- Tổng hợp bisphenol A
Phuy dung môi Acetone
Trong phòng thí nghiệm
Trong phòng thí nghiệm, Aceton được sử dụng như một chất phân cực aprotic có rất nhiều phản ứng hóa học với các chất hữu cơ khác nhau. Bởi vì giá thành thấp, dễ bay hơi nên dung môi Aceton được sử dụng phổ biến với mục đích chính là làm chất tẩy rửa vật dụng thủy tinh trong phòng thí nghiệm. Những đồ dùng này sẽ được làm sạch và khô nhanh chóng để mang đi sử dụng.
Không những thế, dung môi Aceton cũng rất quan trọng trong phản ứng oxy hóa hữu cơ, nó được sử dụng như một chất hút ẩm với đặc tính khử nước mạnh. Dưới ánh sáng huỳnh quang cực tím, Aceton thể hơi có thể sử dụng làm chất đánh dấu huỳnh quang trong các thí nghiệm hóa học với chất lỏng.
Trong y dược và kỹ thuật làm đẹp
Aceton là một dung môi hữu có được yêu thích sử dụng trong các thuốc và kỹ thuật làm đẹp. Nó được sắp xếp vào nhóm phụ gia thực phẩm và đóng gói, bảo quản thực phẩm.
Aceton còn được dùng để lột da bằng hóa chất. Nhiều bác sĩ da liễu khuyên dùng Aceton cùng với cồn để điều trị mụn trứng cá, lột đi lớp tế bào da chết, khô dạn.
Acetone tẩy sạch sơn móng tay
Những lưu ý khi sử dụng dung môi Aceton
Dung môi Aceton có gây hại hay không?
Để trả lời câu hỏi này, chúng ta có thể điểm qua một số tác hại không mong muốn có thể xảy ra khi sử dụng Aceton:
- Khi tồn tại trong đất, nước gặp phải các chất như hydrogen peroxide, chloroform,.. Aceton rất dễ gây hại. Nhưng nếu nó được cái vi sinh vật biến đổi thành các hợp chất khác lại có thể tốt cho đất và nước.
- Trong cơ thể con người, Aceton được chuyển hóa tại gan tạo thành các sản phẩm vô hại và được thận đào thải ra ngoài qua nước tiểu. Tuy nhiên, nếu hàm lượng chất này quá lớn sẽ tạo ra những ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe như: nôn mửa, đau bụng, nặng hơn có thể nôn ra máu
- Khi mắt tiếp xúc phải với Aceton sẽ gây ra cảm giác cay mắt, giác mạc cũng vì thế mà tổn thương nhưng rất nhanh sẽ hồi phục. Trong trường hợp tiếp xúc với hóa chất quá lâu có thể gây nên đục thủy tinh thể, nặng hơn có thể dẫn đến viêm họng, sưng, mủ, hô hấp khó khăn. Ngộ độc Aceton khiến tim nhanh chóng ngừng đập, huyết áp tụt nhanh
- Khi dung môi Aceton lên đến thần kinh trung ương, làm quá trình điều hòa cơ thể gián đoạn, bệnh nhân thấy buồn ngủ, không kiểm soát được hành động của mình thậm chí là hôn mê.
- Aceton bắt lửa rất nhanh và dễ cháy, nên khi sử dụng, bảo quản phải tránh xa nguồn nhiệt, ánh sáng mặt trời
Biện pháp phòng ngừa khi sử dụng Acetone
Một số biện pháp phòng ngừa khi sử dụng Aceton đó là:
- Hạn chế tiếp xúc trực tiếp, không ngửi mùi hay hít loại chất này
- Trong trường hợp công việc của bạn phải thường xuyên tiếp xúc cần mặc đồ bảo hộ an toàn, trang bị thêm khẩu trang và mắt kính
- Để hóa chất ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng mặt trời và tầm tay trẻ em
- Không để gần những nơi dễ cháy nổ
Một số biện pháp sơ cứu khi ngộ độc khí Acetone
Bạn nên nắm vững một số biện pháp cơ bản sau nếu như bị ngộ độc khí Aceton
- Khi bị dính Aceton vào mắt cần rửa sạch ngay với nước trong khoảng thời gian 15 phút, nếu có kính áp tròng thì tháo ra và đến cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra
- Nếu tiếp xúc trực tiếp với da thì rửa sạch bằng xà phòng và nước, cởi bỏ quần áo, liên hệ với bác sĩ ngay khi có các dấu hiệu kích ứng
- Trong trường hợp nuốt phải Aceton cần gọi cấp cứu ngay không để người đó nôn mửa, không hô hấp nhân tạo, tháo lỏng quần áo, thắt lưng để bệnh nhân dễ thở
Bài viết vừa rồi đã giúp bạn hiểu hơn những ứng dụng của dung môi Aceton. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến loại dung môi này hãy liên hệ đến Tổng kho hóa chất Việt Nam theo số điện thoại 0961 370 006 để được tư vấn nhanh nhất nhé.
