Inox là vật liệu được sử dụng rộng rãi trong sản xuất và đời sống, với tính chống ăn mòn, chịu lực, chịu nhiệt cao, dễ dàng gia công, màu sắc sáng bóng. Và để nối các khung inox với nhau, các ống hoặc nối ống với khung,… thì hàn là phương pháp phổ biến. Quá trình hàn cần phải sử dụng nhiệt độ cao nên để lại là các vết xỉ hàn cháy đen tại vị trí mối hàn có thể ảnh hưởng đến bề mặt kim loại và làm mất tính thẩm mỹ. Hiện nay, có nhiều phương pháp làm sạch mối hàn như cơ học, hoá học, điện hoá, … Vậy đặc điểm của các phương pháp đó là như thế nào? Nên sử dụng phương pháp nào để làm sạch tốt nhất?
1. Tại sao phải làm sạch mối hàn inox ?
– Sau khi hàn TIG, MIG hay các phương pháp hàn khác, việc làm sạch khu vực hàn là điều cần thiết để tăng tuổi thọ và khả năng chống ăn mòn tại vị trí mối hàn. Tính chống ăn mòn của inox là kết quả của một lớp màng thụ động oxit crom được hình thành trên bề mặt. Trong quá trình hàn, màng có thể bị hỏng do trầy xước, làm giảm hàm lượng crom của bề mặt kim loại, ngăn cản màng thụ động tái tạo một cách tự nhiên. Do nhiệt độ cao trong quá trình hàn, làm mất đi lớp bảo vệ của inox nên inox mất đi khả năng chống ăn mòn sẵn có. Nếu không làm sạch mối hàn, sau một thời gian sẽ xuất hiện hiện tượng rỉ sét, nhiễm bẩn chéo như hình bên dưới.
Vết hàn cháy đen
– Hơn nữa, vết hàn cháy đen, xỉn màu hay ố vàng gây làm mất tính thẩm mỹ trên bề mặt inox. Vì vậy cần sử dụng phương pháp để xử lý nhanh chóng giúp mối hàn trắng bóng đẹp, tính thẩm mỹ cao.
2. Các phương pháp làm sạch mối hàn inox
Có rất nhiều cách làm sạch mối hàn inox, mỗi loại đều có những ưu nhược điểm nhất định và dưới đây là 3 phương pháp thường được sử dụng nhất:
2.1. Làm sạch mối hàn inox bằng phương pháp cơ học
– Việc làm sạch sử dụng máy mài, máy đánh bóng, sáp đánh bóng, bàn chải để tác động vật lý trực tiếp lên vị trí mối hàn cần tẩy bên ngoài bề mặt inox. Khi đó lớp màng thụ động ngăn cản sự ăn mòn của inox cũng bị loại bỏ cùng với vết cháy hàn nên khả năng thụ động, chống ăn mòn của inox bị giảm.
– Phù hợp để tẩy các vết hàn trên bề mặt bằng phẳng, các chi tiết có thiết kế đơn giản, vị trí các mối hàn không bị khuất, các góc dễ tẩy. Còn với những mối hàn ở góc cạnh khuất thì máy mài khó có thể tiếp cận được.
– Là phương pháp tương đối rẻ và tương đối nhanh để loại bỏ vết hàn cháy đen, dễ áp dụng nhưng đòi hỏi người thực hiện phải có tay nghề cao thì mới đảm bảo được chất lượng sản phẩm vì nếu làm không cẩn thận sẽ rất dễ gây ra các vết xước, lồi lõm. Khi tác động cơ học lên vị trí mối hàn vô tình làm phá hủy lớp thụ động trên bề mặt inox làm khả năng chống ăn mòn giảm đặc biệt là ở ngoài trời.
Sử dụng máy mài để làm sạch mối hàn
2.2. Làm sạch mối hàn theo phương pháp hoá học
– Hoá chất dùng để làm sạch mối hàn inox theo phương pháp này thường ở dạng gel, paste, dung dịch .Bạn chỉ cần dùng chổi bôi, quét trực tiếp hoá chất lên vết hàn cháy đen và khu vực cần tẩy.
– Các chế phẩm thường chứa hỗn hợp HF (axit flohydric) , HNO3 (axit nitric) và H2SO4 (sulfuric), nhiều khi dùng các hóa chất để tẩy các mối hàn cháy do nhiệt trực tiếp bằng axit dễ gây bỏng cho da và độc hại đến người sử dụng.
– Trước khi làm sạch mối hàn inox, bạn cũng cần xác định xem đó là loại inox gì để chọn loại hóa chất phù hợp. Thành phần của các loại inox là khác nhau nên hiệu quả làm sạch vết cháy, khả năng chống ăn mòn khi sử dụng cùng 1 loại hoá chất tẩy. Các loại inox có hàm lượng crom thấp hơn, sau khi sử dụng hỗn hợp axit quá mạnh, ăn sâu vào trong lòng inox để tẩy sạch vết hàn cháy và lớp màng thụ động mới hình thành không đủ bao phủ toàn bộ bề mặt inox dẫn tới inox rất dễ bị gỉ tại các vị trí mối hàn.
– Ưu điểm chính của phương pháp là làm sạch mối hàn đơn giản dễ dàng. Hỗn hợp axit tẩy này ở trạng thái gel sẽ không chảy loang, ảnh hưởng đến bề mặt inox khác mà chỉ tập trung vào vết hàn cần tẩy.
Tẩy mối hàn bằng gel
2.3. Làm sạch mối hàn inox bằng phương pháp điện hoá
– Để làm sạch mối hàn theo phương pháp này, bạn sẽ cần máy chà điện hoá, dung dịch tẩy mối hàn và dòng điện một chiều tiêu chuẩn.
– Máy chà điện hoá là thiết bị làm sạch các mối hàn inox một cách nhanh chóng, triệt để và an toàn. Phương pháp điện hóa loại bỏ vết cháy mối hàn inox là đấu nối vật liệu cần tẩy sạch là inox với điện cực (+) của máy tẩy và đầu chổi làm sạch nhúng vào dung dịch tẩy bóng, được nối với cực (–) của máy điện hoá. Khi có dòng điện chạy qua quá trình oxi hóa khử xảy ra nhanh hơn, do vậy việc chà sát đầu dẫn của cực âm lên vị trí mối hàn cần tẩy thì vết cháy hàn nhanh chóng được làm sạch ngay cả khi nồng độ chất điện li trong dung dịch thấp.
Máy chà điện hoá làm sạch mối hàn inox
– Dung dịch tẩy mối hàn này thường có tính axit vừa có tác dụng vừa tẩy mối hàn inox, chà bóng inox, thời gian sử dụng nhanh, hiệu quả. Tuy vậy, trong quá trình sử dụng, hơi axit bay lên cũng ảnh hưởng đến người dùng.
– Hiện nay, dung dịch tẩy trung tính đang được phát triển để khắc phục nhược điểm của loại dung dịch tẩy axit. Dung dịch trung tính tuy có tốc độ loại bỏ vết cháy hàn trên bề mặt inox chậm hơn, bề mặt inox sau chà bóng có độ nhẵn bóng kém hơn, giá thành cao hơn nhưng cực kỳ thân thiện, an toàn với con người và phù hợp với hầu hết các loại inox.
Quy trình tẩy mối hàn bằng phương pháp điện hoá
3. Làm sạch mối hàn inox theo cách nào tốt nhất?
– Về cơ bản, cả ba phương pháp trên đều có ưu, nhược điểm khác nhau.
– Phương pháp điện hoá làm sạch mối hàn inox hiệu quả hơn, làm sạch vết hàn nhanh chóng hơn phương hoá hoá học và cơ học.
– Ưu điểm của việc làm sạch mối hàn cơ học là chi phí đầu tư thấp, thích hợp trên các bề mặt bằng phẳng, dễ tẩy. Tuy vậy, đây là cách làm sạch tốn thời gian nhất.
– Tẩy mối hàn bằng phương pháp hoá học thường gây kích ứng với da trong một thời gian sử dụng lâu dài. Khi lựa chọn phương pháp này bạn cần tuân thủ an toàn lao động như găng tay, khẩu trang, kính bảo hộ lao động, làm việc nơi thoáng mát, có quạt hút khí.
Vì vậy, tùy thuộc vào nhu cầu thực tế, đối tượng cũng như mục đích, độ an toàn mà người sử dụng lựa chọn phương pháp phù hợp để làm sạch mối hàn inox một cách hiệu quả nhất.
4. Các loại hóa chất tẩy mối hàn inox nhanh chóng
4.1. Chế phẩm tẩy mối hàn T-102
Là chất tẩy mối hàn inox dạng paste (gel), dùng bằng phương pháp bôi hoặc quét trực tiếp lên sản phẩm. T-102 dùng để tẩy sạch vết hàn cháy đen và thụ động hóa chống gỉ vàng trở lại, sử dụng nhanh chóng, mang lại hiệu quả cao, vừa tiết kiệm được công đoạn và chi phí.
- Trạng thái vật lý : dạng paste (gel), nhão, độ nhớt cao.
- Màu trong đến hơi đục, mùi hắc nhẹ.
- Đặc tính : Acid mạnh, bay hơi nhẹ trong không khí.
4.2. Dung dịch tẩy mối hàn điện hoá
Tổng kho hóa chất đã phát triển nhiều dòng sản phẩm tẩy mối hàn bằng phương pháp điện hoá với khả năng tẩy hóa bề mặt tốt, bóng sáng inox, không gây ăn mòn, loang lổ bề mặt inox xung quanh mối hàn, dùng dòng điện dùng thấp, thời gian ngắn, hiệu quả kinh tế cao.
| T-106A | T-106N | T-106B | |
| Trạng thái | lỏng | lỏng | lỏng |
| Màu sắc | đỏ | xanh lá cây | xanh da trời |
| Mùi | không mùi | không mùi | không mùi |
| pH | ≤ 2 | 6.5 ÷ 8.0 | > 8 |
| Khối lượng riêng, (g/ml) | 1.20 ± 0.03 | 1.20 ± 0.05 | ≥ 1.2 |
| tẩy hóa bề mặt tốt, phù hợp với hầu hết các loại inox như inox 201, inox 304, inox 316,… | phù hợp với hầu hết các loại inox, thích hợp dùng trong các khu vực phòng sạch | tạo được bề mặt trắng sáng, đều, ổn định; thời gian điện hóa ngắn |
Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ Ms Thiện: 0975488380
