Dung môi xăng thơm hay được gọi ngắn gọn là xăng thơm, thường được sử dụng các ngành công nghiệp với mục đích khác nhau. Tuy nhiên, sử dụng xăng thơm cần nhiều lưu ý những gì để đảm bảo an toàn hiệu quả thì không phải ai cũng nắm rõ. Để hiểu rõ hơn về loại hoá chất này, mời bạn đọc tìm hiểu những thông tin trong bài viết dưới đây.
Dung môi xăng thơm là gì?
Khái niệm
Dung môi xăng thơm là một loại hoá chất được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau trong các ngành công nghiệp nặng, công nghiệp nhẹ và một số ngành vệ sinh công nghiệp.
Tên gọi khác của xăng thơm: Xăng Nhật, Dầu chuối.
Sở dĩ được gọi là Dầu chuối bởi loại hoá chất này có mùi thơm như mùi chuối. Đây cũng là một đặc điểm giúp mọi người có thể nhận biết được hợp chất xăng thơm.
Thành phần hoá học chính của dung môi xăng thơm
Công thức hóa học: C6H12O2
Công thức cấu tạo là: CH3COOCH2CH2CH2CH3
Dấu hiệu nhận biết: xăng thơm tồn tại dưới dạng chất lỏng trong suốt, không màu. Nó có hương thơm đặc trưng như mùi chuối, dễ bị thủy phân, tan chậm trong nước.
Ứng dụng của dung môi xăng thơm trong đời sống
Hiện nay, nhiều công ty trên thị trường sản xuất ra nhiều loại xăng thơm khác nhau, phục vụ nhu cầu sử dụng khác nhau của người dùng. Nhìn chung, xăng thơm được sử dụng với một số tác dụng chính như:
Dung môi pha chế
Xăng thơm thường được dùng như một loại dung môi để làm loãng trong các ngành: keo, sơn, mực in… Bởi so với các loại khác, xăng thơm mang lại hiệu quả tốt hơn nhiều. Nó khiến lớp màng sơn mịn, sáng bóng, độ dàn đều hơn và có khả năng chống ẩm mốc vượt trội.
Làm chất tẩy rửa
Xăng thơm còn được sử dụng trong ngành vệ sinh công nghiệp như một chất tẩy rửa. Tất cả các loại vết bẩn khó làm sạch như vết dầu mỡ, vết keo 502, vết mủ nhựa, vết băng dính…. đều sẽ bị loại bỏ bằng dung môi xăng thơm một cách nhanh chóng và dễ dàng.
Sử dụng trong các loại bật lửa
Xăng thơm là loại chất sạch với các ưu điểm như khi đốt không tạo khói đen, không chứa chì, không lẫn dung môi công nghiệp, an toàn với sức khỏe nên thường được sử dụng trong các bật lửa Zippo.
Một số loại dung môi xăng thơm phổ biến
Hiện nay, nhiều công ty trên thị trường sản xuất ra nhiều loại xăng thơm khác nhau, phục vụ nhu cầu sử dụng khác nhau của người dùng. Xăng thơm được chia thành 5 loại chủ yếu dựa theo nồng độ nguyên chất như sau:
- Butyl Acetate nhập: đây là loại dung môi xăng thơm có chất lượng tốt nhất, gần như nguyên chất với nồng độ 99,6%. Loại xăng thơm này có xuất xứ từ Thái Lan hoặc Singapore.
- Butyl Acetate A: loại xăng thơm này có nồng độ thấp hơn, khoảng 96% nhưng vẫn đảm bảo chất lượng. Do vậy, đây vẫn là loại xăng thơm được nhiều người sử dụng.
- Butyl Acetate A1: nồng độ khoảng 90% nên có chi phí rẻ hơn. Butyl Acetate A1 thường được sử dụng trong ngành sơn và trong vệ sinh công nghiệp.
- Butyl Acetate A2: nồng độ nguyên chất 85%, sử dụng chủ yếu cho việc vệ sinh, tẩy rửa.
- Butyl Acetate B: có nồng độ nguyên chất thấp nhất, không đảm bảo hiệu quả nên ít được sử dụng.
Lưu ý khi sử dụng dung môi xăng thơm
Dung môi xăng thơm có gây hại không?
Xăng thơm có gây hại cho người sử dụng không? Đây chắc hẳn là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm và thắc mắc.
Thực tế, bất kể loại hoá chất nào, đều tiềm ẩn những nguy cơ gây hại dù ít hay nhiều mà người sử dụng không thể biết trước được. Nhìn chung, xăng thơm là một loại hoá chất khá an toàn, không có nồng độ độc hại cao. Tuy nhiên, người sử dụng cần lưu ý một số điểm sau:
- Xăng thơm có mùi khá dễ chịu nên nếu chỉ hít phải trong khoảng thời gian ngắn với nồng độ thấp thì gần như không gây khó chịu hay ảnh hưởng nguy hiểm. Tuy nhiên, khi tiếp xúc với dung môi xăng thơm quá nhiều trong thời gian dài và nồng độ cao có thể khiến cơ thể cảm thấy khó chịu và xuất hiện một số triệu chứng như hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn…
- Xăng thơm có thể gây một số phản ứng khi tiếp xúc trực tiếp với da như khô rát, mẩn ngứa, đỏ ứng và gây đỏ mắt nếu tiếp xúc trực tiếp với mắt. Vì vậy, khi sử dụng xăng thơm, người dùng nên bảo vệ bằng cách mặc quần áo bảo hộ, đeo bao tay, đeo kính và khẩu trang.
- Nếu xăng thơm dính vào tay và vào mắt gây nên những phản ứng khó chịu thì cần rửa sạch ngay với nước và đến ngay cơ quan y tế gần nhất để được kiểm tra và theo dõi kịp thời.
Cách bảo quản xăng thơm
Trước khi sử dụng các loại dung môi nói chung và dung môi xăng thơm nói riêng, bạn cần phải nắm rõ được các biện pháp an toàn khi sử dụng dung môi.
Xăng thơm là một loại hóa chất dễ cháy, bắt lửa nhanh nên cần lưu ý khi bảo quản để tránh gây ra hoả hoạn. Nguyên tắc bảo quản xăng thơm đúng cách bao gồm các lưu ý sau:
- Bảo quản nơi thoáng mát, tránh ánh sáng mặt trời và các nguồn nhiệt có thể gây cháy nổ.
- Khi bảo quản xăng thơm trong hầm, hốc cần đảm bảo khả năng giữ hơi tốt. Bởi hơi xăng thơm sẽ bị tích tụ trong không gian do chúng nặng hơn không khí. Vì vậy, khi không sử dụng cần đóng chặt thùng chứa, tránh để thoát hơi trong thùng chứa ra ngoài và cần có hệ thống kiểm soát, xử lý hơi thích hợp.
- Đảm bảo nhiệt độ thùng chứa không bị chênh lệch quá nhiều so với nhiệt độ môi trường xung quanh.
- Không sử dụng khí nén để đổ đầy, tháo ra hoặc xử lý.
Bài viết trên đây chúng tôi xin giới thiệu đến quý độc giả hiểu thêm về tính chất, công dụng và những lưu ý khi sử dụng, bảo quản dung môi xăng thơm. Mong rằng, sau khi tìm hiểu, bạn sẽ tích lũy được một vài kinh nghiệm để biết cách ứng dụng xăng thơm một cách hiệu quả và an toàn nhất.
